Το διαδίκτυο αποτελεί τη μεγαλύτερη εφεύρεση για τον σύγχρονο άνθρωπο, καθώς πολλές δραστηριότητες που παλαιότερα κατανάλωναν πολλή ενέργεια και πολύ χρόνο, τώρα γίνονται με το πάτημα ενός κουμπιού. Το διαδίκτυο έχει ενσωματωθεί ολοκληρωτικά στις ζωές μας, μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που πολλές φορές η απουσία του μας καθιστά ανίκανους στο να “επιβιώσουμε”. Και κάπου εδώ ξεκινάει το πρόβλημα…το πρόβλημα της εξάρτησης!
Πολλές φορές, ακόμα και σαν ενήλικες, πιάνουμε τους εαυτούς μας να αναλωνόμαστε πολλές ώρες στο διαδίκτυο νιώθοντας αδύναμοι να κλείσουμε τον υπολογιστή.
Τι γίνεται όταν μιλάμε για εφήβους;
Οι έφηβοι είναι πιο επιρρεπείς στην εξάρτηση (με τον όρο εξάρτηση εννοούμε ακριβώς την ίδια κατάσταση όταν μιλάμε για τσιγάρο, ναρκωτικά, αλκοόλ κτλ).
Πιο συγκεκριμένα:
Ιδιαίτερα, ευάλωτοι είναι οι έφηβοι των οποίων οι γονείς εργάζονται και δεν έχουν χρόνο για να ασκούν κάποιον έλεγχο στα παιδιά τους ή οι έφηβοι των οποίων οι γονείς απλά αδιαφορούν. Επίσης, οι ντροπαλοί έφηβοι και οι μη κοινωνικοί και εσωστρεφείς έφηβοι (με λίγους φίλους ή με καθόλου φίλους), καθώς και οι αδρανείς έφηβοι (έφηβοι οι οποίοι θεωρούν ανιαρή την οποιαδήποτε δραστηριότητα) ανήκουν στις ομάδες κινδύνου.
Η εξάρτηση από το διαδίκτυο μπορεί να οδηγήσει σε:
- κατάθλιψη, καθώς ο έφηβος απομονώνεται ολοένα και περισσότερο από τον κοινωνικό του περίγυρο,
- ψυχαναγκαστικές διαταραχές, καθώς ο έφηβος εμμένει σε αυτήν την ίδια διαδικασία,
- παχυσαρκία
Βέβαια, το διαδίκτυο δεν αποτελεί το αποκλειστικά μοναδικό αίτιο εκδήλωσης όλων των παραπάνω.
Πότε καταλαβαίνουμε πως ο έφηβος ακολουθεί τον δρόμο προς την εξάρτηση;
Ενδεικτικά:
- Ο έφηβος προτιμά να κάνει τα πάντα μέσω διαδικτύου, ακόμα και την επικοινωνία με τους φίλους. (π.χ. προτιμά το chat από έναν καφέ μαζί τους φίλους του).
- Αφιερώνει πολλές ώρες στο διαδίκτυο (πολλές φορές χωρίς να έχει καν αίσθηση του χρόνου) αμελώντας τις υποχρεώσεις του (π.χ. σχολικές) ή χάνοντας πολλές ώρες από τον ύπνο του.
- Είναι ιδιαίτερα νευρικός και οξύθυμος όταν δεν είναι στο διαδίκτυο.
- Γνωρίζει και ο ίδιος πως πρέπει να μειωθούν οι ώρες του στο διαδίκτυο, αλλά συνήθως αδυνατεί να τηρήσει το πρόγραμμά του, λέγοντας πολλές φορές ψέματα στους γονείς αλλά και στον εαυτό του για τις ώρες του στο διαδίκτυο.
Τα μέτρα των γονιών;
Ενδεικτικά:
- Αρχικά, θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο αν ο έφηβος όντως είναι εξαρτημένος και αδιαφορεί για την “έξω” ζωή ή αν φαίνεται εξαρτημένος.
- Τα πάντα ξεκινούν από το σπίτι (συνήθειες και στάσεις γονέων απέναντι στα παιδιά). Συνεπώς, θα ήταν καλό οι γονείς να κάνουν μια αποτίμηση των όσων διαδραματίζονται μέσα στο σπίτι. Μήπως το παιδί τους έχει ως μοντέλο μίμησης τους ίδιους;
- Οι γονείς καλό θα ήταν να συζητήσουν και να δείξουν ενδιαφέρον για τις διαδικτυακές δραστηριότητες του εφήβου και για τους online φίλους του. Καλό θα ήταν επίσης να τον ενημερώσουν για το διαδίκτυο, ενώ παράλληλα να τον παροτρύνουν για άλλου είδους δραστηριότητες.
- Σε περίπτωση που ο βαθμός εξάρτησης μεγαλώνει και θεωρηθεί εκτός ελέγχου, ο έφηβος καλό θα ήταν να επισκεφθεί κάποιον ειδικό.