Βία & Επιθετικότητα: όταν το παιδί ακολουθεί τον έναν ή τον άλλον δρόμο!

Όταν ένα παιδί είναι επιθετικό, δεν σημαίνει ότι ασκεί βία.

Η εικόνα ενός παιδιού να χτυπάει ένα άλλο παιδί είναι αρκετά οικεία προς όλους μας. Το ερώτημα είναι: Πρόκειται για ένα βίαιο ή για ένα επιθετικό παιδί;

–Επιθετική συμπεριφορά μπορεί να εμφανίσει ο οποιοσδήποτε. Εξάλλου μέσα σε έναν καβγά όλα επιτρέπονται και όλα αναμένονται (λεκτικές και σωματικές επιθέσεις, πείραγμα ή πρόκληση, φιλονικία, λογομαχίες, καταπάτηση ή αδιαφορία για τα δικαιώματα ή συναισθήματα των άλλων, έλλειψη συνεργασίας κ.ά.).

-Η βία από την άλλη είναι μία κατάσταση η οποία περιλαμβάνει επιθετικές πράξεις που αποσκοπούν στην πρόκληση βλαβών σε κάποιο πρόσωπο. Η βία, λοιπόν, απαιτεί οργάνωση, συστηματικότητα και επανάληψη. Χρειάζεται στόχο και αυτός ο στόχος χρειάζεται να τεθεί υπό έλεγχο.

Με βάση, λοιπόν, όλων των παραπάνω η απάντηση που θα μπορούσαμε να δώσουμε στο αρχικό μας ερώτημα είναι: Αν ένα παιδί κατά εξακολούθηση χτυπάει ένα άλλο συγκεκριμένο παιδί τότε πρόκειται για βία. Η ανάμειξή του, ωστόσο, σε έναν καβγά μία φορά δεν το καθιστά βίαιο.

Αξίζει να σημειωθεί πως οποιαδήποτε παραβατική συμπεριφορά δεν γίνεται συνειδητά από τα παιδιά. Τα παιδιά μπορεί να έχουν πληροφορίες για το τι είναι “καλό” και τι “κακό”, ωστόσο, δεν έχουν την ικανότητα να κρίνουν τη βαρύτητα μιας κατάστασης.
 

Περίπτωση

Ένα παιδί γνωρίζει πως το να πει ψέματα στον δάσκαλό του είναι κακό αλλά δεν γνωρίζει τη σειρά των γεγονότων που μπορεί να ακολουθήσουν και τη διάσταση αυτών. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να σκεφτεί πως αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα πρέπει να του γίνει κάποια σύσταση ακόμα κι από το διευθυντή.

Πιθανά μέτρα ώστε να αποφευχθεί μία μη αποδεκτή συμπεριφορά, ενδεικτικά:

– Κατεβαίνουμε στο ύψος των παιδιών και ακούμε την ιστορία τους!

-Απαιτείται να εξηγούμε στα παιδιά μας τους λόγους (π.χ. η βία πληγώνει τον άλλον) που η εκάστοτε συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή, καθώς και τις συνέπειές της. Το ύφος μας πρέπει να είναι ήρεμο ώστε να δείξουμε πως με ηρεμία λύνονται όλα.

-Αποφεύγουμε σωματικές τιμωρίες. Η τιμωρία που συνίσταται, βασίζεται σε μικρή στέρηση προνομίων ως αποτέλεσμα μίας μη αποδεκτής συμπεριφοράς. Πρέπει να γίνεται άμεσα κι όχι μετά από κάποιο χρονικό διάστημα από την εκδήλωση της συμπεριφοράς.

-Τα παιδιά μέχρι και τη στιγμή της ενηλικίωσής τους παίρνουν πράγματα από τους ενήλικες καθώς δεν έχουν τίποτα να δώσουν. Αυτό μας καθιστά υπεύθυνους για αυτά. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από τον ίδιο μας τον εαυτό δίνοντας προσοχή στα πρότυπα που θα θέλαμε να υιοθετήσουν μέσα από εμάς!

**Έχοντας μπροστά μας έναν αριθμό ενδείξεων και προσπαθώντας να προσδιορίσουμε το παιδί σε ποια κατηγορία ανήκει δεν είναι κάτι ευχάριστο σε πολλούς από εμάς. Οι ταμπέλες και οι κατηγοριοποιήσεις, ακόμα και σαν άκουσμα, πολλούς μας απωθούν. Ωστόσο, αυτές οι ταμπέλες μπορεί να μας βοηθήσουν ώστε κι εμείς με τη σειρά μας να βοηθήσουμε το άτομο να αναπτυχθεί σωστά και να γίνει ένας λειτουργικός ενήλικας.

Ποτέ δεν είναι αργά για ευτυχισμένα παιδικά χρόνια!

Αλεξία Σταθάκη